Een huis aan de avenue de l’Hippodrome, recht tegenover een ijssalon. Op de begane grond huist de CTEJ, de Kamer van Theaters voor Kinderen en Jongeren. Ik word verwelkomd door Jennifer, verantwoordelijk voor communicatie, vergezeld door de kat Fafa. Drie kamers op een rij, een tuin voor mooie dagen, en een zachte geur van koffie in de lucht. Een ontmoeting met een warm en toegewijd team.
Virginie, Magali, Claire, Jennifer en Philippe vormen een dynamisch vijftal dat het jeugdtheater- en dansveld bevraagt, uitdaagt en verdedigt.
Virginie Devaster, directeur, schetst de context: “De CTEJ, opgericht in 1976, is een vereniging die 110 professionele theater- en dansgezelschappen voor jeugd verzamelt. Wij zijn een dienstverlenende organisatie ten behoeve van deze gezelschappen. We bieden sectortrainingen aan, zoals boekhouding of hoe je feedback geeft na een voorstelling. We hebben ook een promotietaak. Zo geven we een agenda uit met openbare voorstellingen die beschikbaar is in alle culturele instellingen. Daarnaast publiceren we theaterteksten en geïllustreerde boeken, afkomstig van voorstellingen die toegankelijk zijn voor de allerkleinsten. We zijn geen uitgeverij, maar we wilden de gezelschappen en het publiek toch mooie objecten bieden om een blijvende herinnering te hebben aan deze vergankelijke voorstellingen en de emoties die in het theater werden beleefd, thuis te verlengen. Dat is waardevol.”
Claire Cagnat is verantwoordelijk voor artistieke projecten en de drijvende kracht achter het “Festival Noël au Théâtre”, dat tijdens de eindejaarsfeesten zo’n dertig voorstellingen in twaalf verschillende locaties in Brussel aanbiedt. “Dit festival is vaak de eerste kennismaking met theater en culturele plekken voor kinderen. Het is een warm familiefestival, met voorstellingen voor iedereen, van baby’s tot tieners. Het is prachtig om het publiek jaar na jaar terug te zien komen, de kinderen die opgroeien, ouders die grootouders worden en hun kleinkinderen meenemen. Het publiek is trouw en de intergenerationele overdracht, waarbij elk familielid de voorstelling op zijn eigen manier beleeft en zijn gevoelens deelt, blijft ontroerend.”
En dit jaar gaat het team een nieuwe uitdaging aan. “We willen graag sociale cohesieverenigingen bewust maken en ook mensen met een handicap verwelkomen bij zogenaamde ‘relax’-voorstellingen. We willen openstaan voor alle publieken en inclusiviteit weer centraal stellen in het creatieve proces. Zo heeft het gezelschap Les Mutants het stuk ‘Douce révolution’ gecreëerd, dat zal worden opgevoerd in Molenbeek: de ontvangst, de installatie van het publiek, het ritme van de voorstelling en de opvoeromstandigheden zijn aangepast voor iedereen, ook voor mensen die normaal gesproken niet naar het theater gaan, omdat praten, bewegen of de zaal verlaten wanneer dat nodig is, daar meestal niet wordt geaccepteerd. We voorzien ook een voorbereiding vóór de voorstelling, zodat mensen die gevoeliger zijn voor verrassingen, niet uit balans worden gebracht.”
De CTEJ heeft ook een politieke missie om het jeugdtheaterveld te verdedigen. Virginie legt uit: “Het is essentieel dat kinderen buiten school een collectieve ervaring opdoen in een goed uitgeruste culturele ruimte. En het is net zo belangrijk om de artistieke vrijheid van de gezelschappen te garanderen en ervoor te zorgen dat cultuur niet wordt geïnstrumentaliseerd voor pedagogische doeleinden.”
Het werk van jeugdgezelschappen is zichtbaar op het terrein en wordt in het buitenland erkend. “We hebben een typisch Belgische stijl met gezelschappen die steeds professioneler worden, verschillende media combineren (muziek, tekst, dans) en waar geen zelfcensuur is. De voorstellingen behandelen alle onderwerpen, zelfs de moeilijkste… die artistieke vrijheid is cruciaal.”
Binnen het team van de CTEJ zijn respect, autonomie, verantwoordelijkheid en collectieve intelligentie de sleutelwoorden. “We zijn een klein team met enorm veel werk. Het is soms moeilijk om te voldoen aan de vele wensen van de 110 gezelschappen. Dat kan frustrerend zijn, maar de uitdagingen zijn ook motiverend: we proberen de verspreiding van voorstellingen te vergroten omdat er een enorme vraag is vanuit scholen en het publiek. In Elsene zijn we verbonden met het netwerk en worden we ondersteund door de gemeente.”
Afspraak bij “Noël au Théâtre”, onder andere in het Théâtre Mercelis en het Rideau de Bruxelles, om spannende avonturen te beleven waarin kinderen de koninginnen en koningen zijn.
Meer info: www.ctej.be
